Amblyopia – leniwe oko

Facebook
Twitter
LinkedIn
WhatsApp
Wyślij emailem
Wydrukuj

Amblyopia brzmi poważnie, określenie “leniwe oko” zupełnie odwrotnie. Powstają nawet zabawne memy pokazujące oczy leżące na kanapie z pilotem w ręku.

http://talleyeyecare.com/eye-conditions/amblyopia/O co właściwie chodzi z tym lenistwem oczu?

Jak zapewne wiecie, za proces widzenia nie odpowiadają wyłącznie oczy. To mózg przetwarza informacje przesyłane za pomocą nerwów wzrokowych i dopiero on odpowiedzialny jest za ostateczne widzenie przedmiotów, na które spoglądają oczy.

 

Promienie świetlne wpadające do oka przez źrenicę, w przypadku oka miarowego (czyli takiego bez wady wzroku), skupiają się na siatkówce.  Siatkówka to taka nasza światłoczuła matryca, która zebrane informacje o obrazie przesyła do mózgu za pomocą nerwu wzrokowego (tak jak kabel podłączony z aparatu fotograficznego do komputera).

Amblyopia to medyczne określenie sytuacji, w której widzenie jednego z oczu jest, można powiedzieć „zredukowane” – oko nie współpracuje płynnie z mózgiem, tak jak to drugie.
Nie obserwuje się raczej żadnych zmian zewnętrznych, „leniwe oko” wygląda całkiem normalnie (w przeciwieństwie do leniwych ludzi). Z pewnych powodów jednak mózg niejako faworyzuje drugie oko (sytuacja bardzo życiowa, nawet oczy rozumieją, że szef może faworyzować jednego, a ignorować drugiego).
Zwykle amblyopię wykrywa się już w dzieciństwie i jeśli rozpocznie się odpowiednie postępowanie, wystarczająco wcześnie, jest szansa, aby wyrównać sympatię mózgu do obojga oczu, bez faworyzowania jednego z nich.

Dlaczego oko jest “leniwe”?

Wyobraźcie sobie taką sytuację:
Dwoje dzieci, szkoła, siedzą w jednej ławce. Jedno bardziej zdolne od drugiego, ale oboje pracują tak samo ciężko na dobre oceny. Jednak nauczyciel częściej docenia tego zdolnego, który otrzymuje lepsze oceny, częściej go wyróżnia, częściej chwali. Czy drugi chłopiec nie zniechęci się? Często z takich sytuacji bierze się lenistwo uczniów. A właściwie nie lenistwo, a właśnie zniechęcenie.

https://www.pinterest.com/pin/384705993139913889/Możemy zatem żartobliwie powiedzieć, że leniwe oko to zniechęcone oko. Dlaczego? Dlatego, że na przykład drugie oko ma lepszą ostrość widzenia, mniejszą wadę wzroku (lenistwo oka może być spowodowane jego większą krótkowzrocznością, dalekowzrocznością lub astygmatyzmem), dlatego, że występuje zez i oczy są nieprawidłowo ustawione, czasami również z powodu zaćmy tego jednego oka lub zmętnienia rogówki (czyli jak w pierwszym przypadku gorszej ostrości widzenia).

Amblyopia jest najczęstszą przyczyną pogorszenia widzenia u dzieci. Jeśli nie zostanie prawidłowo „potraktowana” w dzieciństwie, w wieku dorosłym może sprawiać bardzo duże problemy i doprowadzić do całkowitego zaniku widzenia (jednooczności).

Zerknijcie na poniższą animację: https://www.youtube.com/watch?v=gGAu1Z0urpA

Objawy amblyopii to na przykład:

  • gorsze widzenie jednego lub obojga oczu,
  • zamykanie lub przymykanie jednego z oczu w trakcie czytania lub oglądania telewizji,
  • nieprawidłowe ustawienie oka,
  • przekrzywianie głowy w trakcie spoglądania na różne przedmioty.

 

https://www.pinterest.com/pin/17310779789970711/Jeśli okaże się, że mamy do czynienia z amblyopią u dziecka… co wtedy?

Właściwie chodzi głównie o to, żeby zmotywować dziecko do intensywniejszej pracy wzrokowej oczkiem leniwym. Sposoby są różne.
Dwa najpowszechniejsze to obturacja (zasłanianie) lepszego oka albo atropinizacja – stosowanie środków farmakologicznych (atropiny).

 


Obturacja – zasłanianie

To jedna z najbardziej popularnych i rekomendowanych form terapii. Polega na przyklejaniu osłonki – plasterka (obturatora) na zdrowe oko i pracę wzrokową za pomocą wyłącznie tego gorszego oczka.
Dzięki temu, że zasłaniamy prawidłowo funkcjonujące oko, to drugie zaczyna pracować “ciężej” dzięki czemu wypracowuje lepszą komunikację z mózgiem.
W trakcie, gdy założony jest plasterek, można również wykonywać ćwiczenia wzrokowe.
Tak naprawdę wszystko zależy od podejścia rodzica – chociaż ostatnie słowo i tak należeć będzie do dziecka.
Bo wiecie, zupełnie czym innym jest zmuszanie dziecka do noszenia jednokolorowego plasterka i wieczne nerwy wraz z kłótniami w przypadku “odmowy współpracy” przez malucha, a czym innym jest kupno plasterka w kwiatki, misie, czy samochody i wymyślenie przyjemnych zabaw wzrokowych w trakcie obturacji.

 

http://www.hooptometrist.com.my/amblyopia-in-children/Ćwiczenia wzrokowe i terapia widzenia to część terapii amblyopii. Dobierana jest indywidualnie dla każdego pacjenta. Cierpliwość, pracowitość, wytrwałość i zrozumienie okazywane dziecku w trakcie terapii są kluczowe. Rodzic powinien zdawać sobie sprawę z tego, że to od niego zależy jak dziecko będzie widziało w przyszłości i jakie problemy wzrokowe będzie miało.


Atropinizacja
Kolejny sposób na “zmotywowanie” oczka z amblyopią. Krople z atropiną (środkiem farmakologicznym stosowanym w celu długotrwałego rozszerzenia źrenicy i porażenia akomodacji) podaje się do prawidłowo pracującego oka aby spowodować pogorszenie widzenia. Sytuacja analogiczna do zasłaniania oka plasterkiem.

Podobnie jak plasterki, czy atropina, może działać przekorygowanie oczka w wartości plusowe za pomocą okularów lub soczewek kontaktowych.


A co z amblyopią u dorosłych?

W tym temacie zdania są podzielone. Spora część specjalistów uważa, że terapia wzrokowa działa najlepiej w wieku dojrzewania, kiedy oczy rosną, a układ wzrokowy szybko się rozwija i na ten rozwój można sukcesywnie wpływać.
Jednak są także specjaliści i gabinety prowadzące terapię widzenia u dorosłych, w przypadku których również widać znaczące zmiany i pozytywne efekty ćwiczeń. Nie ma w tym temacie zbyt wielu badań. Trzeba wierzyć temu, co widać w praktyce. Osobiście wychodzę z założenia, że warto próbować. Zawsze.

Jeśli znacie historie związane z amblyopią – czyjeś lub nawet swoje – i macie ochotę się nimi podzielić – piszcie.
Zachęcam również do odwiedzenia strony Oculino – tam znajdziecie historie maluchów dzielnie noszących plasterki oraz ich wytrwałych rodziców.

Zdjęcia i przykłady:

http://drpatch.ca/eye-treatments/lazy-eye-exercises/

http://talleyeyecare.com/eye-conditions/amblyopia/

http://www.hooptometrist.com.my/amblyopia-in-children/

https://www.pinterest.com/pin/384705993139913889/

https://www.pinterest.com/pin/106538347410403498/

https://www.pinterest.com/pin/17310779789970711/

https://www.pinterest.com/pin/265079128039988602/

 

3 thoughts on “Amblyopia – leniwe oko

  1. „To jedna z najbardziej popularnych i rekomendowanych form terapii. Polega na przyklejaniu osłonki – plasterka (obturatora) na zdrowe oko i pracę wzrokową za pomocą wyłącznie tego gorszego oczka” – czy w ostatnie zdanie nie wkradł się błąd? nie powinno być „wyłączeniem tego lepszego oka”?

  2. Czy jak mam 16lat to czy jest sens próbować korekcji plastrami na oko?

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *